Bervoets, H.C.
Onder de ovale gedenksteen van H.C. Bervoets (1833- 1881) lag alleen de Hervormde predikant Hendrik Carel Bervoets zelf begraven. Boven zijn naam is op de grafsteen te lezen: ‘Timotheus 1, vers 15’. De woorden van deze bijbeltekst luiden: ‘Dit is een getrouw woord, en alle aanneming waardig, dat Christus Jezus in de wereld gekomen is, om de zondaren zalig te maken, van welke ik de voornaamste ben’. Bervoets was in Veenendaal dominee vanaf 1876. Op 12 maart 1879 legt hij de eerste steen van het ‘Tehuis voor Ouden van Dagen’. Dit gebouw stond op de plek waar tegenwoordig de hoogbouw van de ouderenflats aan de Duivenwal is te vinden. Nog eens twee jaar later, op 18 augustus 1881, sterft Ds. Bervoets op 48-jarige leeftijd.
In de overlijdensakte staat vermeld dat deze mede werd ondertekend door koopman Dirk Hendrik Recter, alsmede door Hendrik Hasselman, die net als Bervoets dominee was bij de Hervormde kerk. Door de groei van de bevolking beschikte de Hervormde Kerk sinds 1839 over twee predikanten. Hasselman woonde in de oude domineeswoning direct naast de kerk (gesloopt 1956), zijn collega Bervoets woonde in de nieuwe tweede pastorie, die in 1861 aan de linker bovenkant van de Markt was verrezen. Deze woning was later een tijd in gebruik als Museum ’t Kleine Veenlo.
Bervoets was op 2 mei 1833 geboren in Den Haag. Na zijn studie godgeleerdheid (in Leiden) was hij al in een groot aantal plaatsen predikant geweest. Achtereenvolgens stond hij op de kansel in Kootwijk, Hengelo, Ridderkerk, Hattem, Zwolle en Utrecht, alvorens hij in april 1876 aan het werk ging in Veenendaal. Het werd zijn laatste standplaats: 5 jaar later zou hij in Veenendaal overlijden en alleen begraven worden. Zijn geloofsgenoten schreven over hem: ‘ In hem verloor de gemeente een ijverig herder, een trouw leeraar, een medelijdenden vriend en een onbekrompen weldoener’.
Bervoets was geboren als zoon van Huijbert Bervoets, die als ‘commies’ werkte op het ministerie van Oorlog. Op 18 november 1857 trouwt de jonge dominee met de 25-jarige Esther Capadose (1830-1896) die afkomstig is uit een zeer deftige familie. Haar vader Abraham Capadose was een Amsterdamse huisarts en haar moeder Adriana van der Houven – geboren in Rotterdam – droeg de titel ‘jonkvrouwe‘. Esther’s vader had naast zijn huisartsenpraktijk al naam had gemaakt als leider van een orthodox-calvinistische beweging.
Na het overlijden van haar man in 1881 vertrekt weduwe Elisabeth Bervoets-Capadose uit Veenendaal. Aan het eind van haar leven woont zij in het betere deel van het Utrechtse stadscentrum, eerst op het adres Boothstraat 10, en later – bij haar overlijden in 1896 – aan de Twijnstraat nr. 30.
Ester’s grootvader Hendrik Christiaan van der Houven, was van 1831 tot 1844 directeur van de Nederlandsche Handel-Maatschappij (NHM). Dit handels- en bankbedrijf was in 1824 opgericht door Koning Willem I, die zelf grootaandeelhouder was en daardoor een stevige vinger in de pap had. De NHM had ten doel om, als opvolger van de eind achttiende eeuw gefailleerde VOC (Ver. Oostindische Compagnie), de bestaande handelsrelaties tussen Nederland en overzeese gebieden (met name Nederlands-Indië) weer uit te bouwen. De Ned. Handels Maatschappij zou in 1964 opgaan in de Algemene Bank Nederland, en in 1991 (met de AMRO-bank) fuseren tot de ABN/AMRO.
Bij het huwelijk van de oma en opa van Elisabeth Capadose waren als getuigen aanwezig de secretaris van de NHM, Willem de Clerq, en de 32-jarige advocaat Isaac de Costa, neef van de bruidegom, en afkomstig uit een welgesteld joodse bankiersfamilie. Da Costa was zijn hele leven vurig in het belijden van zijn godsdienst. Bij geboorte was hij joods, maar later werd hij een orthodox-protestantse christen. Met een groepje vrienden vormde hij het Nederlandse Réveil, een beweging die de samenleving wilde terugbrengen onder de heerschappij van Christus. Tot zijn medestanders behoorden ook de hierboven al genoemde Willem de Clercq. Da Costa maakte niet alleen naam als voorman van het Nederlandse Réveil, maar ook als dichter en historicus.
De Veenendaalse gemeenteraad besloot in 1924 twee straten met sociale huurwoningen (gebouwd door Patrimoniums Bouwvereniging) te vernoemen naar deze Isaac da Costa. Sindsdien kennen we in Veenendaal-Zuid een Da Costastraat en een Da Costaplein. Zijn goede vriend Willem de Clerq kreeg in dezelfde buurt pas in 2001 een straat naar hem vernoemd.