Rebel, Anna/ van den Berg

8 november 2020

Anna Rebel, geboren in Amsterdam op 1 maart 1822, overleed in Veenendaal op 2 februari 1856. Zij was toen pas 34 jaar oud. Anna was de echtgenote van de hervormde predikant Ds. J.C. van de Vijver.  Hoewel de gedenksteen op het eerste gezicht de indruk wekt dat zij alleen begraven lag, werd onder deze grafplaat ruim twee jaar later ook haar ongehuwde huishoudster Henriette van den Berg ter aarde besteld. De laatste overleed op 8 juli 1858, eveneens 34 jaar oud. Beiden woonden en overleden in de grote pastorie (domineeswoning) die bovenaan de Markt stond.  In het bevolkingsregister werd het adres van deze woning aangeduid als wijk B 180. 

Oude pastorie Markt (foto: ca. 1950)

Anna Rebel huwde op 12 september 1850 in Amsterdam met de toen 26-jarige Ds. Isaac Cornelis de Vijver. De laatste was geboren in het polderdorp Buiksloot, tegenwoordig deel uitmakend van Amsterdam-Noord. Na de middelbare school studeerde hij theologie in Leiden.  Als student werd Van de Vijver door zijn studiegenoten vaak bespot, omdat hij wilde leven naar Gods geboden. In januari 1847 werd hij tot predikant bevestigd in de gemeente Zegveld, dichtbij Woerden. Hierna was hij achtereenvolgens predikant in Schoonrewoerd (1850), Katwijk aan Zee (1852), Veenendaal (1855), Vlissingen (1861) en Scheveningen (1866).

Isaac Cornelis de Vijver

In de jaren voordat hij naar Veenendaal kwam had Van de Vijver al naam gemaakt als een orthodoxe predikant, die niet alleen preekte voor volle kerken, maar ook stevig van leer trok tegen de ontheiliging van de zondag. Hij woonde met zijn vrouw nog geen jaar in de oude pastorie boven aan de Markt toen zijn vrouw Anna overleed. Enkele uren na haar dood, op 2 februari 1856, gaan 2 kennissen van haar, Gerrit Lit (onderwijzer) en Jan Both (klerk ter secretarie), naar het gemeentehuis om haar overlijden aan te geven. Twee jaar later stierf ook de (inwonende) huishoudster Henriette. Van de Vijver bleef achter in het grote huis met 2 kleine kinderen, Catharina Anna en de kleine Isaac.  Nog weer drie jaar later, in 1861, vertrok de dominee naar het Zeeuwse Vlissingen, de stad van Michiel Adriaanszoon de Ruyter. Aan het eind van zijn leven woonde hij in Arnhem. Hij overleed echter, 66 jaar oud, in Scheveningen op 10 juli 1891.

Huishoudster Henriette van den Berg werd geboren in het Gelderse Rozendaal als dochter van boomkweker Marinus van den Berg en Jaantje Thomassen. Nog op de dag van haar overlijden,  op 8 juli 1858, komen twee wolkammers, Peter van Ojik en Henk van Manen, haar dood melden op het gemeentehuis. Onderaan de overlijdensakte schrijft burgemeester H. van der Poel erbij dat de tweede getuige (Van Manen) verklaart dat de eerste getuige (Van Ojik) de akte niet kan ondertekenen ‘verklarende dat de eerste getuige niet kan schrijven als hebbende zulks niet geleerd’.

 

 

 

 

 

Bijlagen